تأثیر آموزش ارتباط مؤثر به زوج های وابسته به مواد مخدر براساس مدل شناختی– رفتاری بر الگوهای ارتباطی و عود مجدد

زمینه: یکی از چالش­های عمده درمان نگه­دارنده با متادون، لغزش و عدم ماندگاری بر درمان است. لذا، توجه به عوامل مؤثر در این مورد و کاهش آن به وسیله مداخله­های روان­شناختی به­عنوان مکمل دارودرمانی ضروری است. هدف: مطالعه به منظور تعیین تأثیر آموزش ارتباط مؤثر به زوج­های وابسته به مواد مخدر براساس مدل شناختی- رفتاری بر الگوهای ارتباطی و عود مجدد انجام شد. مواد و روش­ها: این مطالعه مداخله­ا­ی نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون- پس­آزمون با گروه شاهد، در سال 1392 بر روی 40 زوج مراجعه­کننده به مراکز دولتی ترک اعتیاد شهر قزوین انجام شد. این افراد الگوهای مشکل‌دار ارتباطی داشتند و به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به­صورت تصادفی به دو گروه مداخله­ و شاهد تقسیم شدند. دو گروه با پرسش­نامه مقیاس پیش‌بینی­پذیری بازگشت به مصرف مواد ((RPS و مصاحبه بالینی ساختاریافته ( (SCID-I برای مردان و پرسش­نامه الگوهای ارتباطی  (CPQ)برای زوج­ها در مراحل پیش و پس­آزمون ارزیابی شدند. گروه مداخله 9 جلسه­ 2 ساعتی آموزش گروهی نحوه ارتباط مؤثر براساس مدل شناختی- رفتاری را دریافت کردند. داده­ها با آزمون­های آماری لوین، باکس و تحلیل کوواریانس چندمتغیری (MANCOVA) تحلیل شدند. یافته­ها: تفاوت بین دو گروه مداخله و شاهد در نمره الگوی ارتباط سازنده با 0/51 (0/05>p)، در نمره الگوی اجتناب متقابل با 0/61 (0/0001>p) و در الگوی تقاضا/کناره­گیری با 0/45 (0/05>p) از نظر آماری معنی­دار بود. همچنین تفاوت بین دو گروه در نمره میزان عود با 0/64(0/0001>p) از نظر آماری معنی­دار بود. نتیجه­گیری: با توجه به یافته­ها، به­نظر می­رسد آموزش گروهی نحوه ارتباط مؤثر به زوج­های وابسته به مواد مخدر براساس مدل شناختی- رفتاری موجب بهبود الگوهای ارتباطی و پیشگیری از عود مواد در مردان می­شود.